Theo ghi nhận trên thị trường hiện nay, còn nhiều cơ sở sản xuất nước uống đóng chai kém chất lượng vẫn tồn tại và hoạt động, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người tiêu dùng.
Nhằm đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng, trên thị trường xuất hiện hàng loạt thương hiệu nước đóng bình, đóng chai với đủ chủng loại, mẫu mã phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng trong những năm gần đây.
Từ các cửa hàng tạp hóa, chợ, cổng bệnh viện, bến xe, thậm chí các ngõ ngách ở Hà Nội cũng có thể dễ dàng mua các loại nước uống đóng chai. Song, bên cạnh các sản phẩm nước đóng chai uy tín có thương hiệu lâu năm, vẫn còn không ít sản phẩm của các cơ sở tư nhân hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ… Phần lớn các sản phẩm này đều lấy theo tên những sản phẩm, thương hiệu quen thuộc với người tiêu dùng.
Nhìn bề ngoài, khó nhận biết được đâu là nước sạch đâu là nước bẩn, chính vì vậy những cơ sở sản xuất nước uống đóng chai bắt nguồn từ hộ gia đình cũng ngày càng nhiều, những cơ sở sản xuất không được cấp phép cũng mọc ra. Đa phần những cơ sở này đều sản xuất ra loại nước kém chất lượng, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Sản phẩm khi tung ra thị trường, sẽ được quảng cáo rằng sản xuất theo quy trình tiên tiến, thiết bị hiện đại. Song trên thực tế, ngoại trừ những loại nước uống đã khẳng định thương hiệu trên toàn quốc, được sản xuất và đóng chai bằng công nghệ hiện đại, đạt chuẩn theo Tiêu chuẩn quốc tế, phần lớn các loại nước đóng chai khác đều được sản xuất theo quy mô hộ gia đình, nhỏ lẻ và khó có thể kiểm chứng chất lượng.
Nhiều thương hiệu nổi tiếng bị nhái sản phẩm với hình thức, tên gần giống với sản phẩm gốc. Thậm chí có trường hợp nhái luôn cả tên chính hãng rồi tung sản phẩm ra thị trường. Có thể kể đến những sản phẩm như Aquafona, Aquanova…nhái theo Aquafina. Nếu chỉ nhìn qua, khách hàng rất có thể nhầm lẫn bởi có rất nhiều điểm giống nhau về màu sắc, hình ảnh in trên bao bì, cùng kích cỡ, dung tích…
Một thương hiệu có thiết kế giống với Aquafina
Anh Trần Quang Việt ở quận Cầu Giấy (Hà Nội), cho biết: “Quá nhiều thương hiệu nước đóng chai, nhưng chỉ có một số sản phẩm thường quảng cáo trên ti-vi là tôi biết, còn các sản phẩm khác gần như không có tên tuổi. Ðiều quan trọng là chất lượng như thế nào, có bảo đảm an toàn thực phẩm hay không, thì người tiêu dùng khó có thể nhận biết”.
Không chỉ với mặt hàng nước tinh khiết, các loại nước tăng lực, nước ngọt… cũng xuất hiện hiện tượng làm “nhái” rất khó kiểm định chất lượng.
Có thể hiểu được sự lo lắng của người tiêu dùng, khi thời gian gần đây liên tiếp xảy ra tình trạng các cơ sở sản xuất nước đóng chai không bảo đảm chất lượng vẫn đưa sản phẩm ra tiêu thụ trên thị trường. Theo số liệu của Chi cục An toàn thực phẩm Hà Nội, trên địa bàn thành phố có 504 cơ sở nước uống đóng chai và nước đá được quản lý và cấp phép hoạt động. Tuy nhiên, kết quả công tác kiểm tra từ năm 2019, và 6 tháng đầu năm 2020 tại 236 cơ sở sản xuất nước uống đóng chai, vẫn còn nhiều cơ sở kinh doanh trái phép, không bảo đảm chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ðiều đáng nói, trong số các cơ sở doanh nghiệp sản xuất nước uống đóng chai vi phạm, có nhiều “tên tuổi” đã có thương hiệu, được người dân tin dùng.
Trong khi thị trường nước đóng chai vẫn còn “vàng thau lẫn lộn”, người tiêu dùng sẽ là nạn nhân gánh chịu mọi hậu quả khi sử dụng phải sản phẩm kém chất lượng. Theo các chuyên gia trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, khi uống trực tiếp những loại nước đóng bình kém chất lượng, người tiêu dùng sẽ nhiễm các kim loại nặng, vi sinh vật, thậm chí cả những sinh vật mủ xanh (loại vi khuẩn gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho người như viêm phổi, nhiễm trùng máu viêm màng tim, viêm đường hô hấp, …). Những loại chai nhựa, bình nhựa kém chất lượng khi đựng nước cũng sẽ gây hại. Một số kim loại nặng như thủy ngân, chì nếu tích lũy lâu dài sẽ dễ dẫn đến ung thư.
Aquafina là thương hiệu được chứng nhận đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Nước uống đóng chai là mặt hàng được sử dụng nhiều trong mùa hè, nhất là trong những ngày nắng nóng gay gắt. Do vậy, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nói riêng và sức khỏe cộng đồng nói chung, các cơ quan chức năng cần quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh và chất lượng sản phẩm nước uống đóng chai, tăng cường kiểm tra, hậu kiểm và có sự phối hợp, nâng cao vai trò trách nhiệm của chính quyền địa phương. Ngoài việc tăng cường kiểm tra định kỳ, đột xuất, rà soát các doanh nghiệp trên địa bàn quản lý, chính quyền địa phương cần tiến hành xử lý nghiêm khi phát hiện sai phạm, đồng thời kiểm tra lại xem cơ sở khắc phục sai phạm đến đâu.
Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, các đoàn kiểm tra phải tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm tại chỗ và mẫu lưu thông trên thị trường của bất kỳ đơn vị sản xuất nước đóng chai nào, sau đó công khai kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng để kịp thời cảnh báo cho người dân. Với những cơ sở không đủ điều kiện nên yêu cầu đóng cửa, không cho sản xuất, kinh doanh. Về phía người tiêu dùng cũng cần nâng cao hiểu biết, hiểu đúng, dùng đúng các sản phẩm nước uống đóng chai, tránh “tiền mất, tật mang”.
Theo Bình Vy – Báo Sức khỏe & Pháp luật